Fabryczne systemy nagłośnieniowe oferowane przez producentów samochodowych zwykle spełniają oczekiwania kierowców z niewielkimi wymaganiami. Będą jednak niewystarczające dla fanatyków dobrego brzmienia, którzy stawiają na wysokiej klasy doznania akustyczne podczas jazdy. Miłośnicy car audio decydują się na całkowitą wymianę kompletu dźwiękowego lub dodanie pojedynczych komponentów. Brzmienie w samochodzie najczęściej urozmaicane jest za pomocą głośnika basowego – subwoofera. To głośnik obsługujący bardzo niskie częstotliwości dźwięku – poniżej 100 Hz. Jest najprostszym sposobem na polepszenie jakości dźwięku – każdy gatunek muzyki brzmi lepiej, gdy wyraźnie słyszalne są basy. Jak dobrać sprzęt tak, aby cieszyć się możliwie najlepszym brzmieniem w trasie? Poniżej przedstawiamy kilka cennych wskazówek.
Co będzie lepszym rozwiązaniem – subwoofer aktywny czy pasywny?
Wielu miłośników car audio wybiera głośniki pasywne, czyli takie, które wymagają podłączenia do zewnętrznego wzmacniacza. To rozwiązanie nieco kłopotliwe w montażu, poza tym oba urządzenia trzeba ze sobą odpowiednio dopasować pod względem parametrów technicznych. Subwoofery aktywne są natomiast głośnikami niskotonowymi z wbudowanym wzmacniaczem. To najpopularniejsze rozwiązanie, korzystne ze względu na mniejsze rozmiary i łatwość montażu. Jego minusem może być wyższa cena.
Niektórzy uważają, że głośniki pasywne mają większe możliwości i ucho znawcy rozpozna różnicę między nimi a rozwiązaniami aktywnymi. Na korzyść głośników pasywnych przemawia również to, że w razie awarii zewnętrznego wzmacniacza nie trzeba rozbierać całego głośnika.
Konstrukcja subwoofera samochodowego – zamknięta czy otwarta?
Wśród rozwiązań dostępnych na rynku wyróżnić można skrzynie otwarte typu bass-reflex oraz zamknięte. Te pierwsze będą dobrym wyborem dla osób, które stawiają na obfite i bardzo mocne brzmienie basu. Subwoofery otwarte, mimo wysokiej wydajności, ustępują jednak skrzyniom zamkniętym pod względem precyzji reprodukcji dźwięku. Zwolennicy krystalicznie czystych tonów najeżonych detalami zdecydowanie powinni postawić na głośnik o budowie zamkniętej.
Czy warto zdecydować się na tak zwaną tubę?
Tuba to najtańszy rodzaj głośnika basowego na rynku – można ją kupić już za 100 zł. Brzmienie tuby zazwyczaj polega jedynie na buczeniu, ponieważ fala dźwiękowa w takiej konstrukcji rozchodzi się gorzej niż w skrzyni. Nie generuje niskich dźwięków w pełnej zgodzie z oryginałem, dlatego automatycznie jakość brzmienia jest gorsza. Wielkie tuby tracą popularność dlatego, że nowoczesne niewielkie skrzynie subwooferów potrafią uzyskać równie mocne brzmienie i jednocześnie brzmią naturalnie.
Właściwy dobór rozmiaru subwoofera do miejsca montażu głośnika
Wybór subwoofera w dużej mierze zależy od tego, gdzie głośnik zostanie zamontowany i jak dużą przestrzeń można w tym celu wykorzystać. Na tej podstawie powinna być dobrana odpowiednia wielkość głośnika. Subwoofer często umieszczany jest w bagażniku, za fotelem lub pod siedzeniem – jak na przykład płaski głośnik aktywny Excursion PXA-B8. Miejsce montażu można wybrać dowolnie, ponieważ tony basowe charakteryzują się niską kierunkowością, co oznacza, że podczas odsłuchu nie da się dokładnie stwierdzić, skąd emitowany jest dźwięk. Przy głośnikach wysokotonowych sprawa wygląda inaczej – ich lokalizacja jest bardzo istotna dla jakości wrażeń akustycznych.
Zwykle im większy przetwornik głośnika, tym mocniejszy bas. Membrana o średnicy 30 cm, wchodząca na przykład w skład pasywnego HiFonics ATL12BPS, wzbogaci nagłośnienie o niezwykle mocne uderzenia. Należy jednak mieć na uwadze, że jeśli membrana będzie stykała się z klapą bagażnika czy innymi elementami wewnątrz pojazdu, mogą powstać nieprzyjemne dla ucha zniekształcenia dźwięku, a kupowanie ogromnego subwoofera przyniesie finalnie niekorzystny skutek. Wówczas lepiej zdecydować się na mniejszy przetwornik, taki jak BLAUPUNKT GTB8200A, który wykorzysta dostępne miejsce do wytworzenia wydajnej fali dźwiękowej. Jeśli miejsce jest mocno ograniczone, warto rozejrzeć się wśród specjalnie stworzonych kompaktowych rozwiązań, takich jak płaski subwoofer Audio System R12-G Flat.
Jak odpowiednio dobrać subwoofer do modelu samochodu?
Poza dostępnym we wnętrzu samochodu miejscem, znaczenie przy wyborze subwoofera może mieć też typ nadwozia pojazdu. Samochody typu sedan mogą wymagać nieco mocniejszego głośnika basowego, ponieważ tutaj bagażnik jest szczelne odgrodzony od kabiny pasażerów. Delikatnie słabszymi parametrami mogą charakteryzować się subwoofery w hatchbackach lub autach typu kombi.
Pozostałe parametry techniczne, które wpływają na finalne brzmienie głośnika
Poniżej zebrane zostały parametry, które dodatkowo wpływają na jakość brzmienia subwoofera:
-
Materiał przetwornika – do odtwarzania niskich tonów najlepiej sprawdzą się membrany sztywne, zdolne do dynamicznej pracy; najczęściej stosowane materiały przy produkcji przetworników to: polipropylen, aluminium, a także włókna węglowe i kevlarowe, które skutecznie tłumią wewnętrzne drgania.
-
Pasmo przenoszenia – im szerszy zakres obsługiwanych częstotliwości, tym lepiej. ALPINE-PWE-S8 odtwarza sygnał już od 25 Hz; warto wybierać produkty z bardzo niską wartością dolnej granicy, ponieważ producenci nierzadko podają parametry z kilkudecybelowym marginesem błędu.
-
Moc znamionowa RMS – parametr, który determinuje długotrwałą wartość mocy sygnału dźwiękowego podczas pracy subwoofera.
-
Impedancja – określa wielkość pobieranej mocy przy danym napięciu; ma duże znaczenie przy doborze wzmacniacza do subwoofera pasywnego. Impedancja głośnika nie może być mniejsza niż rezystancja amplitunera.
Podsumowanie
Wybór subwoofera nie opiera się jedynie na poszukiwaniu największego przetwornika w najlepszej cenie. Głośnik niskotonowy powinien być odpowiednio dobrany do wielkości wnętrza pojazdu, rodzaju nadwozia oraz personalnych oczekiwań względem brzmienia. Dla doskonałego odsłuchu w pełnym zakresie pasma system car audio warto wzbogacić również o głośniki wysokotonowe i ewentualnie średniotonowe.
